Kolagen na ratunek schorowanym stawom

Ból towarzyszy nam na każdym kroku. To dwie główne postacie artretyzmu – osteoartretyzm i reumatoidalne zapalenie stawów – niszczą bezcenną chrząstkę stawową. Jest to gładka, szklista substancja, którą wyściełane są stawy.

Chrząstka jest środkiem poślizgowym i amortyzatorem wstrząsów w jednym. Składa się z różnych biomolekuł, wliczając w to białka, wodę i małe cząsteczki, które pomagają redukować tarcia i utrzymywać stawy w dobrej kondycji. Jednym z tych białek jest kolagen, który stanowi największą część chrząstki. Gdy w stawach brakuje mazi stawowej, przy każdym ruchu odczuwamy ból, a wykonywanie nawet zwykłych, domowych czynności staje się udręką.

Kolagen – co to takiego?

Kolagen to białko, które występuje w tkance łącznej. Jest produkowane przez organizm człowieka. Znajduje się w skórze, ścięgnach i chrząstkach stawowych. Białko to składa się z kilkudziesięciu aminokwasów w kształcie łańcuchów, które łączą się i tworzą w ten sposób włókna. Udział witaminy C w tym procesie jest bardzo ważny. Jej niedobór znacznie spowalnia, a nawet uniemożliwia powstawanie kolagenu.

Kolagen kolagenowi nierówny

Kolagen sprawia, że skóra jest sprężysta, a ścięgna wytrzymałe. Odpowiada za dobry stan chrząstek stawowych i elastyczność naczyń krwionośnych. Od lat jest przedmiotem zainteresowania badaczy z całego świata. Naukowcy wyodrębnili kilkanaście jego typów. Różnią się one między innymi budową i miejscem występowania w organizmie. Najpowszechniejszy jest kolagen typu I. Można go znaleźć na przykład w ścięgnach oraz w tkance łącznej kości. Drugi z często spotykanych rodzajów to kolagen typu II – to właśnie ten związek występuje w chrząstkach stawowych. Pozostałe odmiany kolagenu są obecne między innymi w ściankach tętnic, skórze oraz śródbłonku innych tkanek.

Z biegiem lat

Kolagen jest wytwarzany przez organizm człowieka, ale niekiedy odbywa się to w niewystarczającym zakresie. Dzieje się tak z różnych powodów. Niedobory kolagenu są coraz bardziej widoczne wraz z wiekiem. Organizm produkuje naturalny kolagen w 100 proc. tylko do 25. roku życia. Później zaczyna tracić zdolność naturalnej odbudowy tego białka. Po ukończeniu 25–30 lat jego produkcja spada o 3 proc., a z upływem czasu nadal sukcesywnie maleje: w wieku 30–40 lat wytwarzamy go 15 proc. mniej niż w latach młodzieńczych. W przedziale 40–50 lat tracimy około 30 proc. tego cennego białka, a po 60. roku życia już prawie połowę – aż 45 proc. W wieku 70 lat organizm produkuje już 60 proc. mniej kolagenu, a w ciągu kolejnych 10 lat wytwarza go zaledwie 25 proc. W efekcie skóra traci sprężystość i pojawiają się zmarszczki. To rzecz naturalna, widoczna najpierw przede wszystkim na naszej skórze, która się marszczy i osłabia – wyjaśniają dermatolodzy. Jednak stosując dobrze dobraną dietę (uwzględniającą m.in. galaretę) i przyjmując preparaty zawierające kolagen w celu regularnego uzupełniania jego niedoborów, można opóźnić starzenie się skóry.

Kolagen natywny – na ratunek

Najlepszy do profilaktycznego przyjmowania jest kolagen natywny, niezdenaturowany, czyli taki jak ten, który występuje w chrząstkach.
– Kolagen typu II jest głównym białkiem w chrząstkach stawowych i szklistych (stanowi od 50 do 90 proc. wszystkich białek). Obecne badania potwierdzają, że stosowanie niezdenaturowanej formy kolagenu II wspomaga leczenie oraz pozytywnie wpływa na poprawę sprawności stawów – mówi Jakub Wudarski, biotechnolog z European Research Institute for the Biology of Ageing (ERIBA) w Groningen w Holandii.

Stach Antkowiak