Taśmy a endoprotezy

Plastrowanie dynamiczneł

Wszczepienie endoprotezy to zabieg polegający na usunięciu chorobowo zmienionego fragmentu kości (na przykład stawu) i wszczepieniu w to miejsce elementu sztucznego. Wszczepiony element ma za zadanie przejąć funkcję usuniętej części. Zabieg ten najczęściej stosowany jest w chorobach zwyrodnieniowych lub w następstwie urazów i ma na celu przywrócenie utraconych w ich następstwie czynności.

Natomiast kinezjotaping lub plastrowanie dynamiczne to metoda pokonywani bólu poprzez oklejanie części ciała specjalnymi elastycznymi plastrami (taśmami). Taśma unosi skórę, zwiększając w ten sposób przestrzeń między skórą a mięśniami. Zmniejsza nacisk na receptory, przez co ból ulega redukcji.

Kinezjotaping został dobrze opisany w piśmiennictwie naukowym. Wśród artykułów można znaleźć omawiające stymulowanie receptorów, ułatwianie ruchu poprzez stymulowanie układu kostno-mięśniowego, redukcję zmęczenia mięśni, zmniejszenie bolesności mięśni i stawów, zmniejszenie bólu i obrzęków. Z wszystkimi wymienionymi objawami mamy do czynienia po zabiegach chirurgicznych. Dodać trzeba, że kinezjotaping pełni także funkcje korekcyjne, co oznacza, że jego stosowanie w okresie rehabilitacyjnym po wszczepieniu endoprotezy skutecznie wspiera wysiłki na rzecz powrotu do pełnej sprawności fizycznej.

Zaraz po zabiegu

Najważniejsze jednak jest to, że plastrowanie dynamiczne możemy stosować natychmiast po operacji. Przede wszystkim w celu szybkiej likwidacji obrzęku pooperacyjnego.

Załóżmy zatem, że przeszliśmy operację wszczepienia endoprotezy kolana i opatrunek przykrywa całą jego przednią część. W takim przypadku aplikację kinezjologiczną nakleimy po bokach, mniej więcej na wysokości kolana. W celu likwidacji obrzęków stosujemy plastry przycięte w formie wachlarza. Bazę plastra kleimy bez napięcia w okolicy węzłów chłonnych w pachwinie, a ramiona wachlarza z napięciem ok. 75 proc. po wewnętrznej stronie uda w kierunku kolana. Zakładając, że po operacji cała noga jest opuchnięta, warto zaaplikować wersję tapingu na całą kończynę, czyli okleić również łydkę. W tym celu naklejamy bazę plastra na mięśniu łydki pod kolanem, bez napięcia rzecz jasna, a ramiona wachlarza prowadzimy z 75 proc. napięciem po wewnętrznej stronie łydki ku stopie. Dzięki temu przyspieszymy klęśnięcie obrzęku, a ponadto pomożemy sobie w walce z bólem pooperacyjnym w okolicach rzepki.

W kolejnych tygodniach, kiedy obrzęk już nie będzie obejmował całej nogi, można zrezygnować z oklejania łydki, skupiając się wyłącznie na obrzęku w okolicach kolana.

Uwaga na rzepkę

Ponieważ wszczepienie endoprotezy stanowi ingerencję w strukturę i funkcjonowanie organizmu, w okresie rekonwalescencyjnym może dojść do zastoju rzepki kolanowej, co grozi wytworzeniem się niewłaściwego stereotypu chodu i późniejszymi problemami z poruszaniem się. Gdy więc opatrunek pooperacyjny zostanie zdjęty, dobrze jest stosować aplikację podtrzymującą rzepkę. W tym celu rozcinamy krótki pasek taśmy kinezjologicznej wzdłuż, na długości ok. 3/4. Bazę kleimy bez napinania po wewnętrznej stronie kolana, a dwa wąsy prowadzimy, rozciągając do 100 proc., wokół rzepki (na zgiętym kolanie) i łączymy po drugiej stronie. Tym samym niejako otaczamy kolano plastrem dynamicznym. To pomoże nam ustabilizować staw. Odciążymy boczne powierzchnie chrzęstne rzepki i poprawimy tor jej ruchu względem kłykci kości udowej.

Taśma kontra blizny

Po zdjęciu szwów w miejscu operacji pozostanie blizna. Niekiedy i ona może ograniczać ruchomość stawu kolanowego, więc dobrze jest ją zmiękczyć. Pomoże nam w tym, a jakże, plastrowanie dynamiczne. W tym celu należy pociąć kawałek taśmy na węższe paski (o szerokości 5 mm i długości ok. 5 cm – uwaga, w tym przypadku taśmę należy ciąć w poprzek!) i naklejać je na krzyż na całej długości blizny. Bazę stanowi środkowy fragment każdego z pasków, przyklejony na powierzchni blizny. Końce zaś przyklejamy do skóry, przysuwając ją nieco palcami do blizny. Dzięki temu naklejona aplikacja uniesie samą bliznę ponad powięź, co umożliwi lepszy przepływ płynów ustrojowych w obrębie bliźniejącego obszaru, uelastyczniając bliznę i zmniejszając dolegliwości bólowe.

Inne stawy

Powyższe metody dotyczą rekonwalescencji po wszczepieniu endoprotezy kolana, ale to nie znaczy, że taśmy kinezjologicznej nie da się zastosować po zabiegu w obrębie biodra lub łokcia. O kilku rzeczach zawsze należy pamiętać Po pierwsze – miejsce, w którym będziemy kleić taśmę, musi być wygolone, czyste i suche. A po wtóre – kiedy już taśmę przykleimy, należy porządnie ją natrzeć w celu aktywowania kleju. Wtedy będziemy mieć gwarancję, że nie odklei się przez dziesięć dni lub dłużej.

Jacek Godek