Vilcacora kontra rak
Uncaria na celowniku naukowców
Czy natura może kryć skuteczny oręż w walce z nowotworami? Najnowsze badania dowodzą, że tak – a jedną z obiecujących broni w jej arsenale jest roślina znana od wieków w medycynie tradycyjnej. Naukowcy przyjrzeli się bliżej związkom pochodzącym ze znanej naszym Czytelnikom, popularnej m.in. w Azji i Ameryce Południowej vilcacory – i potwierdzili ich zaskakujący potencjał przeciwnowotworowy.
Od dżungli Amazonii po laboratoria nowoczesnej nauki – roślina znana od setek lat w medycynie naturalnej może wspomóc walkę z nowotworami. Opublikowany niedawno przegląd naukowy potwierdza to, o czym wiemy od dawna: że związki pozyskiwane z vilcacory (Uncaria tomentosa) wykazują znaczące właściwości przeciwnowotworowe. Na temat tego południowoamerykańskiego pnącza i jego wpływu na zdrowie piszemy bowiem już od ponad dwudziestu lat.
Polacy poznają vilcacorę
Nasza rodzima nazwa botaniczna vilcacory to czepota puszysta. Czepota – bo jest pnączem i czepia się innych roślin. Puszysta zaś dlatego, że jej kwiatostan przypomina puszyste kuleczki.
W Polsce roślina stała się znana za sprawą opublikowanej w 1999 r. książki Grzegorza Rybińskiego i Romana Warszewskiego Vilcacora leczy raka. Preparaty zawierające vilcacorę prędko wzbudziły zainteresowanie pacjentów – również onkologicznych. Owocem ich doświadczeń z amazońską lianą była wydana trzy lata później książka Romana Warszewskiego Żyję dzięki vilcacorze. Powroty do zdrowia, zawierająca świadectwa osób, które dzięki Uncarii ocaliły swoje zdrowie i życie.
Wielowiekowa tradycja
Znane właściwości prozdrowotne vilcacory, stosowanej tradycyjnie w ziołolecznictwie Azji, Ameryki Środkowej i Południowej, obejmują m.in. działanie immunostymulujące, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Z tego względu uzyskane z vilcacory wyciągi płynne stosuje się w obu rodzajach infekcji – również w biegunkach. Przeciwzapalne właściwości surowca wykorzystywane są pomocniczo w leczeniu szeregu schorzeń – od astmy poprzez artretyzm po stany zapalne żołądka, nerek i jelit.
Dzięki właściwościom wzmacniającym system odpornościowy vilcacora znajduje zastosowanie w chorobach nowotworowych, głównie przeciw białaczce i nowotworom przewodu pokarmowego. Poprzez wpływ na stan naczyń krwionośnych zawarte w vilcacorze alkaloidy wykazują działanie hipotensyjne, obniżają poziom cholesterolu i zmniejszają zdolności agregacyjne płytek krwi, co służy wspomaganiu leczenia chorób układu krążenia. Roślinę wykorzystuje się też w schorzeniach trzustki.
Pod lupą badaczy
Artykuł naukowy zatytułowany Uncaria--derived compounds for cancer treatment: mechanistic insights and therapeutic potential (Związki pochodzące z Uncaria w leczeniu raka: spostrzeżenia mechanistyczne i potencjał terapeutyczny) opublikowany w czasopiśmie „Medicinal Chemistry Research” w styczniu 2025 roku, analizuje mechanizmy działania związków pochodzących z roślin rodzaju Uncaria w kontekście terapii przeciwnowotworowej.
Badacze z Uniwersytetu Tradycyjnej Medycyny Chińskiej Jiangxi podkreślają w swoim opracowaniu znaczenie składników vilcacory jako obiecującego kierunku w terapii wspomagającej leczenie nowotworów, otwierającego drogę do przyszłych badań i zastosowań klinicznych.
Autorzy publikacji skupiają się na zawartych w vilcacorze alkaloidach, takich jak rynkofilina i mitrafilina, które wykazują potencjał terapeutyczny w leczeniu nowotworów. Związki te mogą indukować samozniszczenie komórek rakowych, regulować cykl komórkowy oraz modulować kluczowe szlaki sygnałowe, w tym NF-κB i MAPK, które odgrywają istotną rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej i zapalnej, a także w regulacji ekspresji genów. Ponadto istnieją dowody na zdolność tych alkaloidów do zwiększania skuteczności konwencjonalnych chemioterapeutyków oraz łagodzenia ich działań niepożądanych.
Zdaniem chińskich naukowców badania przedkliniczne i kliniczne dowodzą, że związki pochodzące z vilcacory mogą stanowić wieloaspektowe podejście do leczenia nowotworów.